درباره میلگرد و 10 تولید کننده مطرح آن

امروزه یکی از محصولات فولادی پر مصرف میلگرد می باشد که جایگاه چشمگیر و مهمی در صنایع مختلف از جمله صنعت ساختمان سازی به دست آورده است. میلگرد در بتن جهت تقویت و افزایش مقاومت فشاری بتن در سازه ها برای استحکام بیشتر بتن به دلیل مقاومت فشاری بالا مورد استفاده قرار می گیرد.

در عین حال مقاومت کششی بتن سازندگان و مهندسان را وادار به استفاده از تقویت کننده ای به نام میلگرد با مقاومت کششی بالا برای جبران ضعف بتن می کند. یکی دیگر از دلایلی که میلگرد در بتن استفاده می شود ضریب انبساط دمایی تقریبا مشابه است که از ایجاد تنش اضافه در بتن و عدم تخریب زود هنگام بتن می شود.

از طرفی صرفه اقتصادی نیز برای کارفرمایان و سازندگان حائز اهمیت می باشد، از این جهت در این مقاله درباره میلگرد و 10 تولید کننده مطرح آن توضیح می دهیم. شما می توانید جهت مشاهده قیمت انواع میلگرد و جدول سایز بندی آن به صفحه سایت تیک آهن مراجعه نمایید.

به طور کلی میلگرد ها به دو دسته میلگرد ساده و میلگرد آجدار تقسیم می شوند که به صورت میلگرد کلاف و شاخه ای در بازار میتوان یافت.

میلگرد ساده :
میلگرد ساده به میلگرد هایی اطلاق داده می شود که سطح صاف و صیغلی دارند و قطر آنها بین 6 تا 50 میلی متر می باشد که بیشتر کاربرد آن در اتصالات ساختمانی، ساخت اتصالات صنعتی، قطعات خودرو سازی، اتصالات جاده و زیر بنای آنها و… می باشد.
میلگرد آجدار :
میلگرد آجدار به میلگرد هایی اطلاق داده می شود که دارای فرورفتگی و برآمدگی روی سطح خود می باشند به دلیل وجود این آج ها فرسودگی آنها بسیار پایین و در بتن و فولاد عملکرد بسیار مطلوبی دارند، این میلگرد ها با قطر 6 تا 50 میلی متر در بازار یافت می شوند که از مهم ترین کاربرد های آن میتوان به استفاده در برج ها و ساختمان های بتنی، پل، مقاوم سازی لرزه ای در سازه فولادی، ایستگاه های اتوبوس و تولید بتن مسلح نام برد.

که از انواع میلگرد میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

میلگرد اروپایی :
این نوع میلگرد با توجه به اینکه از منگنز ساخته می شود مقرون به صرفه می باشد اما در شرایط نامناسب مانند زمین لرزه باد شدید و… برای سازه ها با سیستم یکپارچه به دلیل خم شوندگی نامناسب اند.
میلگرد اپوکسی پوشش داده شده :
این نوع میلگرد به دلیل وجود پوشش سبز رنگ در برابر رطوبت هوا و نفوذ آب بسیار مقاوم می باشند در واقع میلگرد اپوکسی همان میلگرد کربن می باشد اما پوشیده شده با لایه ضد خوردگی اپوکسی (1700 برابر نسب به میلگرد اروپایی در برابر خوردگی و زنگ زدن مقاوم تر می باشد)!

برای اینکه میلگرد را مسلح به پوشش اپوکسی شود ابتدا میلگرد را تا دمای 450 درجه فارنهایت گرم کرده سپس ذرات اپوکسی را بر روی سطح تمیز و فاقد آلودگی میلگرد توسط اسپری الکترواستاتیک پاشیده می شود و ذرات بر روی میلگرد نشسته و وارد مرحله خنک سازی می شود.

توجه داشته باشید که لایه اپوکسی نباید خراشیده شود زیرا خاصیت خود را از دست داده و مانند سایر میلگرد ها دچار زنگ زدگی می شود این میلگرد به سبب خواص ضد زنگ و خوردگی خود بعد از میلگرد گالوانیزه نسبت به سایر میلگرد ها گران تر است.

میلگرد گالوانیزه :
این میلگرد نسبت به فولاد کربن 40 برابر مقاومت بهتر و بیشتری در برابر رطوبت و خوردگی دارد اما قیمت آن نسبت به میلگرد اپوکسی بیشتر است.

میلگرد فایبر گلاس پلیمر وضد زنگ :
این نوع میلگرد به دلیل وجود الیاف پلیمری FRP ماده کامپوزیتی محسوب شده و مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی، کلرید شدن و سولفاته شدن دارد و در پروژه های خاص مانند دریایی، خودروسازی و هوافضا استفاده می شود.
میلگرد کربن دار (میلگرد سیاه) :
رایج ترین نوع میلگرد ها از فولاد پرکربن ساخته می شوند، این نوع فولاد برای شرایط آب و هوایی مرطوب به دلیل حضور کربن و مسائل فرسایشی اصلا مناسب نیست از طرفی در کشش بهترین عملکرد را دارد.

فولاد ضد زنگ :
این نوع فولاد آلیاژی با حداقل 10.5% کروم که مقاوم ترین (1500 برابر مقاومت بالاتر نسبت به میلگرد اروپایی) و گران ترین میلگرد در بازار ایران شناخته شده است که کاربرد بسیار زیادی در شبکه بندی، فرفروژه، نگهدارنده و تقویت کننده ها، ساختمان ها، بزرگراه ها و پل ها دارد.

قیمت تیرآهن سبزوار

مشاهده

استاندارد های بین الملی میلگرد :

با توجه به اینکه هرکشور با استاندارد های خاص خود اقدام به تولید میلگرد می کند، به استاندارد های موجود در جهان اشاره می کنیم.

استاندارد سازمان بین المللی (ISO6935)
استاندارد ایالات متحده (ANSI/AWSD1/4)
استاندارد بریتانیا (BSIBS4449)
استاندارد آلمان(DIN488)
استاندارد روسیه(GOST5781)
استاندارد ملی ایران3132
استاندارد ژاپن(JISG3112)

تقسیم بندی میلگرد ها براساس استاندارد : (مطابق استاندارد روسیه)

میلگرد (A1 S240) یا داکتیل و به اصطلاح عامیانه میلگرد ساده : دلیل اطلاق این نام عدم وجود آج در سطح آن می باشد. این نوع میلگرد به دلیل مقاومت پایین برای جوشکاری آهنگری و خم کاری مناسب تر می باشد (در آیین نامه F240 با تغییر شکل پلاستیکی 15% مشخص شده).

میلگرد (A2 S340) یا مارپیچی یا فنری : این نوع میلگرد ها را نیمه سخت می نامند و کاربرد آن در ساخت خاموت و دیوار برشی می باشد. آج های آن نسبت به میلگرد A3 و میلگرد A4 ضعیف تر و نسبت به میلگرد A2 قوی تر می باشد (در آیین نامهS340 با تغییر شکل پلاستیکی 19% مشخص شده).

میلگرد (A3 S400) یا میلگرد آج جناقی : این نوع میلگرد در رده میلگرد نیمه سخت قرار دارد که کاربرد آن در عملیات ساختمانی تیر و ستون می باشد و به دلیل سختی نسبتا خوب توصیه به استفاده در جوشکاری نمی شود.

میلگرد (A4 S500) یا آجدار مرکب : این نوع میلگرد مقاومت، شکل پذیری جوش پذیری بسیار بالایی دارد و در پروژه هایی که صرفه اقتصادی را مد نظر دارند از این نوع میلگرد استفاده می کنند شکل ظاهری دوکی مانند دارند و با درصد کربن بالا مورد استفاده قرار می گیرند. کاربرد آن در دیوار برشی و خمشی است.

چگونه میلگرد A3 و A2 را از هم تشخیص دهیم؟

آج های میلگرد A2 با زاویه 45 درجه نسبت به هم و به صورت مارپیچ هستند اما میلگرد A3 زاویه 45 اما به صورت جناقی می باشند.

تولید میلگرد :

عملیات تولید میلگرد به روش های زیر انجام می شود

تولید به روش نورد کاری
تولید به روش آلیاژ سازی
تولید به روش ترمکس

عملیات تولید به روش نوردکاری به دوصورت سرد و گرم امکان پذیر است. در روش نورد گرم شمش های فولادی را در کوره با دمای بیشتر از 1000 درجه سلسیوس حرارت داده و سپس وارد مرحله نورد کاری می شود و طی فرایند رافینگ به مقطع دایره ای و قطر دلخواه می رسد. تا اینجا مرحله تولید میلگرد ساده یا میلگرد A1 پرداختیم.

حال اگر میلگرد آج دار A2 مد نظر مصرف کننده باشد در همان مرحله نورد گرم صورت می پذیرد. اما اگر میلگرد آجدار A3 و میلگرد آجدار A4 مد نظر باشد پس از خنک شدن میلگرد آج ها با آب بر روی میلگرد ایجاد می شوند.

اما در روش سرد پس از خارج شدن از کوره با دمای 1000 درجه سلسیوس، نورد بیشتری بر روی آن انجام می شود و باعث افزایش مقاومت آن می شود.

تولید به روش آلیاژ سازی (میکروآلیاژی) :

در این روش همان طور که از اسم آن پیدا است با افزودن آلیاژ در مراحل مختلف به مواد مذاب (تیتانیوم، وانادیوم، نیوبیوم) باعث افزایش مقاومت، کشش و انعطاف بیشتری نسبت به سایر روش ها می شود

تولید به روش ترمکس :

در این روش از کربن کمتری در ترکیبات مواد مذاب استفاده شده به این صورت که قسمت بیرونی با آب یا روغن (ترجیحا آب) خنک می شود حرارت بیرون زده ناگهانی باعث افزایش سختی میلگرد می گردد از طرفی کاهش کربن سبب افزایش مقاومت کششی و شکل پذیری بیشتر نسبت به روش نورد شده می شود. (تنش تسلیم حداقل 500 نیوتون بر مترمربع)

تست میلگرد : پس از ساخت میلگرد جهت تعیین و اطمینان از مقاومت، کیفیت و استحکام و کارایی آزمایش هایی بر روی آن صورت می گیرد و در نهایت مقاومت نهایی کششی و تسلیم و گسیختگی آن اعلام می شود. این آزمایش هایی تحت عنوان تست میلگرد عبارت اند از تست خمش و کشش و خستگی.

انواع میلگردهای موجود در بازار :

میلگرد استیل
میلگرد نرمال
میلگرد کامپوزیتی
میلگرد HSD
میلگرد ترانس
میلگرد تقویتی
میلگرد بستر
میلگرد کلاف
میلگرد زیگزاگ
میلگرد حرارتی

که در ادامه به کاربرد و توصیف هر کدام می پردازیم.

میلگرد استیل :

این نوع میلگرد همان طور که از نامش پیدا است از جنس استیل می باشد و خاصیت مغناطیسی ندارد. لازم به ذکر است که به سبب وجود نیکل و کروم در آلیاژ سری 300 زنگ نمی زند. میلگرد های استیل در بازار کربن دار و ضد زنگ می باشند که اغلب در مناطق مرطوب استفاده می شوند.

فرایند تولید میلگرد

مشاهده

میلگرد نرمال :

این میلگرد در ترکیبات شیمیایی و میزان مقاومت تسلیم و کشش متفاوت می باشد و بیشتر در سایز های 3 تا 11 متر تولید می شوند. کاربرد این نوع میلگرد بیشتر در صنعت فنر سازی، تقویت فونداسیون و… است.

کامپوزیتی یا FRP یا فایبر گلاس :

این میلگرد مقاوم بسیار خوب در محیط های اسیدی یا سولفات ها و کلرید ها می باشد همچنین در برابر زنگ زدن و خوردگی مقاومت بالایی دارد. معمولا در سازه های جدید از این نوع میلگرد استفاده می شود زیرا با توجه به مقاومت کششی بالا همراه با کاهش قطر میلگرد و افزایش فاصله میلگرد ها در اعضای بتن مسلح می شود.

همچنین از این نوع میلگرد میتوان در سازه هایی که در معرض میدان مغناطیسی و الکتریکی هستند، استفاده کرد. یکی دیگر از کاربرد های این نوع میلگرد در سازه بتنی افزایش میرایی و در نتیجه کاهش خسارات ناشی از زلزله می باشد.

میلگرد HSD :

این نوع میلگرد ها به دلیل درصد پایین کربن برای جوشکاری بسیار مناسب و به شدت مقاومت کششی و چکش خواری بالایی دارند.

میلگرد ترانس :

این میلگرد ها به دلیل پولیش کاری سطح صاف و صیغلی و متفاوتی نسبت به سایر میلگرد ها دارند. کاربرد این نوع میلگرد در مصارف تزئینی و ساختمان سازی می باشد. پولیش این نوع میلگرد به دو صورت تک پولیش و دو پولیش انجام می شود که کیفیت میلگرد را تعیین می کند.

انواع میلگرد ترانس :

میلگرد ترانس دو پولیش
میلگرد ترانس مفتول
میلگرد ترانس شش پر
میلگرد ترانس سنگ خورده
میلگرد ترانس بلبرینگ خور

میلگرد تقویتی :

این نوع میلگرد حاصل از تولید به روش گرم می باشد که به سبب مقاومت بالا در کشش و قابلیت خم تا 180 درجه بیشتر در سقف های تیرچه بلوک، دیوار برشی، فونداسیون استفاده می شوند.

میلگرد بستر :

طول این میلگرد ها 3 متر می باشد با فاصله های 5.5 یا 11 متر به صورت موازی در کنار هم با یک مفتول به صورت عمودی یا زیگزاگ جوش می شوند. این میلگرد ها معمولا برای افزایش مقاومت تنش برشی و خمشی و افزایش باربری عمودی و مایل ستون ها استفاده می شود لازم به ذکر است با استفاده از میلگرد بستر دیگر نیاز به دوغاب بندی و تدابیر لازم برای کنترل بار های ناشی از زلزله نیست.

میلگرد کلاف :

این میلگرد ها جهت استحکام سازی در سازه استفاده می شود مانند دیوار ها، ستون آجری و بلوک ها. میلگرد A2 و میلگرد A3 از این نوع هستند که در سایز های 5.5 تا 10 تولید و ساخته می شوند.

کاربرد میلگرد دربتن :

میلگرد راستا : افزایش مقاومت کششی
میلگرد خرک : قرار دادن شبکات متوالی در قالب با فاصله معین
میلگرد رکابی : نگهدارنده آرماتور طولی یا عمودی در بتن
میلگرد ادکا : تحمل لنگر های منفی در تکیه گاه تیر ها و نیروی برشی
میلگرد خاموت : مهار کننده ارماتور های طولی و تحمل نیرو برشی و جلوگیری از گسترش ترک ها
میلگرد سنجاقک : تقویت مقاومت برشی خاموت واتصال میلگردهای طولی

از دیگر انواع کاربرد میلگرد می توانیم به توری های سیم جوش و میلگرد های فلزی جهت تولید مش مشبک اشاره کنیم.

توری سیم جوش داده شده یا WWF : میلگرد ها بازاویه 90 به هم بافته شده و در محل تقاطع به هم جوش داده می شوند و روی هم قرار می گیرند بهتر است با توجه به کاربرد (مسلح کردن بتن فونداسیون ودیواره ها و…) در این نوع توری سبک از فولاد پرکربن استفاده می شود.

از توری های پرکربن جوش خورده سنگین نیز در بستر آسفالت جاده، و سازه های زه کشی شده (تونل ها یا کانال های بتنی) استفاده می کنند، انواع توری های فلزی ساخته شده طبق BS4483 با میلگرد در ابعاد 1.4*2.4 به دسته های زیر تقسیم می شود :

توری مربع : ابعاد مش mm 200*200 با وزن 1.16 تا 16.16 کیلوگرم بر متر مورد در اسلب ها استفاده می شود.
مش مستطیل : با ابعاد mm 100*200 با وزن 9 تا 10 کیلوگرم بر متر در اسلب ها استفاده می شود.
مش بسته بندی : با ابعاد mm 100*100 در اسلب یا سازه معلق استفاده می شود.
مش با ابعاد بزرگ : با ابعاد mm 100*400 با وزن 2 تا 6 کیلوگرم برمتر مربع در پیاده رو استفاده می شود.

فولاد ck45 چیست

مشاهده

میلگرد های فلزی مش مشبک نیز برای تقویت بتن استفاده می شوند و معمولا در فضا هایی که ضخامت بتن زیاد است، مانند پیاده رو و صفحه بتنی متحرک کاربرد دارد.

میلگرد گذاری در شالوده ها :

از میلگرد در ساختمان به خصوص شالوده به دلیل انتقال مناسب نیرو و چسبندگی و یکنواختی بیشتر استفاده می شود که با توجه به عمق فونداسیون سیستم میلگرد گذاری آن به صورت تحتانی یا تحتانی فوقانی ترکیبی کاربرد دارد .لازم به ذکر است برای حفظ فاصله مناسب بین دو شبکه از میلگرد خم شده به صورت تکیه گاهی (خرک) استفاده می کنند.

روش های برش میلگرد :

عموما برش میلگرد به دو روش سرد و گرم صورت می پذیرد در برش به روش سرد هیچ یک از خواص و کیفیت میلگرد تغییر نمی کند علاوه بر آن شامل مزایایی چون کاهش ضایعات، عدم تغییر در ساختار مولکولی، انعطاف بالا، یکسان بودن قطعات برش خورده، عدم تولید گاز سمی و… اشاره کرد. این برش به وسیله دستگاه های زیر صورت می گیرد و در انتخاب دستگاه برش باید به وزن و ابعاد میلگرد حتما توجه داشت.

دستگاه برش اره نواری
دستگاه برش اره دستکی
دستگاه برش اره دیسکی
دستگاه برش اره لنگ
دستگاه برش واتر جت

اما استفاده از روش برش میلگرد هزینه بالایی دارد که از جمله مشکلات چشم گیر در این روش می باشد.

روش های اتصال میلگرد :

میلگرد ها معمولا در طول های دوازده متری تولید می شوند که برای استفاده در طول بیشتر باید آنها را به هم متصل کنیم. اتصال میلگرد ها جهت یکپارچگی بتن بسیار مهم است.

اتصال میلگرد ها به یکدیگر به روش های زیر صورت میگیرد :

وصله پوششی یا اورلب
جوشکاری
وصله مکانیکی یا کوپلر

از کوپلر در اتصالات میلگرد معمولی استفاده می شود به این صورت که در اتصال هر کوپلر میلگرد مجهز به رزوه و یک اتصال دهنده در انتها تجهیز شده که با این اتصال دو میلگرد کوتاه تبدیل به یک میلگرد با طول دلخواه می شود.

از دیگر مزایای اتصال کوپلر افزایش تحمل فشار و نیرو به میلگرد می باشد. این اتصال اغلب در ستون ها و دیوار برشی بتن آرمه پل، سد، پتروشیمی و دیوار های دیافراگمی که ارتفاع آنها بیش از 35 متر است استفاده می شود.

اتصال به روش جوشکاری :

در این روش دو سر میلگرد را به حالت خمیری تبدیل می کنند (معمولا این کار توسط سوختن گاز استیلن صورت میگیرد) سپس با فشار دو سر آن را به یکدیگر متصل می کنند. این روش را جوشکاری در فاز جامد می گویند زیرا بدون اینکه فلز به مواد مذاب پایه خود تبدیل شود به هم متصل می شوند.

عوامل شکستگی میلگرد :

با توجه به استاندارد های مختلف، میلگرد ها از آلیاژ های مختلف تولید می شوند که این آلیاژ ها درجه سختی، مقاومت، خم پذیری و جوش پذیری را مشخص می کند و با توجه به مواردی که در بالا ذکر کردیم مورد استفاده قرار می گیرند. یکی دیگر از عوامل شکست میلگرد خم شدن بیش از حد زاویه توصیه شده می باشد خوردگی و زنگ زدن نیز همراه با کاهش مقاومت میلگرد و در نهایت شکست آن می شود.

نگهداری صحیح میلگرد :

محل نگهداری میلگرد ها را حتما با روکش ضد آب بپوشانید تا مانع جذب آب شود همچنین نگهداری میلگرد در زمان زیاد در محیط باز باعث جذب رطوبت هوا و در نهایت خوردگی و زنگ زدن وکاهش بهره وری میلگرد می شود.

تولید کنندگان میلگرد :

در ایران کارخانه های متعددی درساخت انواع میلگرد فعالیت دارند که میتوانیم از کارخانه ذوب آهن اصفهان به عنوان بزرگ ترین و مهم ترین آنها نام بردکه علاوه بر میلگرد به ساخت سایر مقاطع فولادی مانند نبشی، سپری، تیر آهن و… پرداخته است. در ادامه به معرفی برخی دیگر از کارخانه های تولید میلگرد می پردازیم.

درباره میلگرد و 10 تولید کننده مطرح آن