انواع ورق موجود در بازار
مقدمه:
ورق های فلزی کاربرد اساسی در صنعت، ساختمان سازی و… دارد. ورق ها بسته به موارد مصرفی به دو صورت نورد سرد و گرم تولید و به دو صورت رول و کلاف به بازار عرضه و به مصرف می رسند از این جهت در این مقاله به انواع ورق موجود در بازار می پردازیم. همچنین شما می توانید برای اطلاع از لیست قیمت انواع ورق در سایزهای مختلف به سایت تیک آهن مراجعه کنید یا در صورت نیاز با کارشناسان فروش تماس حاصل نمایید.
انواع ورق های فولادی :
با توجه به کاربرد زیاد در صنایع مختلف و ویژگی خاص هر نوع ورق، مهندسان باید قبل از استفاده از آنها، اطلاعات کافی درباره نوع مصالح، ترکیبات، روش های شکل گیری و تفاوت آنها اطلاعات کافی داشته باشند. ورق ها توسط دستگاه برش به یک اندازه برش داده می شوند که به آنها تسمه می گوییم. کاربرد تسمه ها در خودروسازی جهت انتقال نیرو به صورت دورانی، نردبان، راه پله، درب آهنی و ماشین کاری CNC است.
در ابتدا به سه نوع استاندارد موجود ورق اشاره می کنیم :
کیفیت ورق ها به عواملی زیر بستگی دارد :
- جوش پذیری
- کیفیت داخلی و سطحی
- پایین بودن ناخالصی غیر فلزی
- چکش خواری
- مقاومت خستگی
ورق ها معمولا به دو صورت صفحه ای و رول تولید می شوند و دارای انواع مختلفی هستند. مهم ترین عیب ورق های فولادی خوردگی و زنگ زدن می باشد که تولید کنندگان در تلاش اند تا با تولید انواع ورق این نقص را جبران کنند. از این جهت در ادامه به انواع ورق می پردازیم :
انواع ورق های آهنی :
- ورق سیاه فولاد مبارکه اصفهان
- ورق آجدار فولاد مبارکه اصفهان
- ورق روغنی
- ورق گالوانیزه
- ورق رنگی
- ورق رنگی شیروانی
- ورق استیل
- ورق آلومینیوم
- ورق آلیاژی
- ورق ضد سایش
- ورق قلع اندود
- ورق پانچ
ورق سیاه فولاد مبارکه :
به دلیل نداشتن سطح صاف و صیقلی آن را در بازار به نام ورق سیاه می شناسند و نامگذاری آن به ورق سیاه به سبب وجود کربن بیشتر در تولیدشان که موجب سیاه رنگ شدن آن می شود.
این ورق معمولا به روش نورد گرم تولید می شود به این صورت که شمش های فولادی را در کوره تا دمای نزدیک ذوب حرارت داده تا حالت خمیری شکل شوند سپس در مرحله نورد آرام آرام مسطح می شوند. مرحله بعدی خنک سازی به کمک آب صورت می پذیرد و وارد غلتک می شود تا محصول نهایی به دست آید.
لازم به ذکر است که فاصله غلتک ها با خروج از هر مرحله و ورود به مرحله بعدی کم شده و ورق نازک تر می شود.
شاخص سنجش کیفیت ورق ST می باشد که اساس آن تعداد کربن به کار رفته در ساختار آن است. ورق های موجود در بازار معمولا بین ST33 تا ST55 می باشند که پر کاربرد ترین آنها ST37 و ST52 است.
از کاربرد های ورق سیاه می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- مصالح فلزی ساختمان
- قطعات خودرو
- آبگرم کن
- رینگ و چرخ
- تانکر سازی
- کشتی سازی
- صنایع فلزات سنگین
- لوله سازی
- مخازن خاص
ورق آجدار :
این نوع ورق بر روی سطح خود به طور منظم برجستگی هایی با هندسه منظم دارد. این ورق را می توان از ورق روغنی تهیه کرد. خط تولید این ورق تا مرحله نورد مشابه ورق سیاه است اما پس از اینکه از غلتک های تعیین ضخامت عبور داده شوند وارد مرحله آج زنی به کمک دستگاه آج زن می شوند.
دستگاه توسط غلطک های آج دار خود بر روی سطح صاف ورق اشکال مشخص و منظم و استاندارد ایجاد می کند. در ورق های مختلف با توجه به سطح صاف و صیقلی که دارند اجسام برای حرکت به راحتی بر روی آن سُر می خورند، اما در مکان هایی مانند پل عابر پیاده که محل راه رفتن باید ایمن باشد از ورق آجدار استفاده می کنند.
از دیگر کاربرد های آن میتوان به کف عرشه کشتی، کف اتاق بار کامیون، پله اضطراری نام برد.
ورق روغنی :
این ورق ها به دلیل سطح صاف و براق خود، ورق روغنی نامگذاری شده اند و دلیل سطح براق این ورق استفاده از روش نورد سرد است. هدف تولید این نوع ورق کیفیت سطحی بالا با ضخامت پایین می باشد.
خط تولید ورق روغنی تا مرحله نورد گرم و به دست آوردن خمیر ورق مانند ورق سیاه است اما پس از نورد گرم وارد مرحله اسید شویی شده و سپس ورق کلاف پیچ می شود و پس از کلاف وارد مرحله نورد سرد شده و در دمای محیط از غلتک ها عبور می کنند این مرحله تا رسیدن به ضخامت مورد نظر ادامه دارد.
پس از نورد سرد مجدد به دلیل کاهش کشش ناشی از پیچش، مجدد کلاف پیچ می شود. پس از نورد سرد به منظور صافکاری و حذف موج احتمالی وارد فرایند اصلاح نهایی، و به دلیل جلوگیری از زنگ زدگی، آن را روغن کاری می کنند.
این ورق ها در عرض های استاندارد 100 و 125 سانتی متر و ضخامت 0.3 میلی متر، تولید و به مصرف می رسند.
به طور کلی ورق های روغنی به سه دسته تقسیم می شوند.
- ورق روغنی ST12 (ورق کششی)
- ورق روغنی ST13
- ورق روغنی ST14
از کاربرد های ورق روغنی می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- استفاده در تولید لوازم خانگی مانند یخچال و گاز
- تولید لوله
- ورق پایه ورق گالوانیزه
- ساخت پروفیل ساختمانی مورد استفاده در نما
- درب و پنجره
- بدنه کابینت
- قطعات خودرو
- پروفیل های مبل
- قطعات صنعتی
ورق گالوانیزه :
از گذشته تا به امروز مهم ترین دغدغه مصرف کنندگان ورق های فولادی زنگ زدگی و خورده شدن ورق بوده و از طرفی، ورق های ضد زنگ برای مصارف صنعتی مقرون به صرفه نمی باشد. در نتیجه گالوانیزه کردن ورق های فولادی اقتصادی تر است. برای تولید این ورق، ورق فولادی را ابتدا برای رسیدن به ضخامت مورد نظر آن را در وان مذاب روی غوطه ورمی کنیم تا فلز روی بر سطح ورق قرار گیرد.
از مزایای ورق گالوانیزه می توان مقاومت در برابر زنگ زدن و خوردگی، مقاومت بالا نسبت به سایر فلزات در محیط های مرطوب و اسیدی نام برد.
در ادامه به کاربرد ها و برخی مزایای ورق گالوانیزه می پردازیم :
- مقاومت خوب در برابر سایش و خوردگی، در نتیجه استفاده در مکان های مرطوب
- تولید ورق گالوانیزه رنگی
- تولید کانال کولر
- تولید کابینت
- مخازن آب
- تولید سقف سوله
- مقرون به صرفه از لحاظ تولید و نگه داری
- مقاوم در برابر سایش
ورق گالوانیزه به دو صورت فابریک و رول تولید و عرضه به بازار می شود. شما می توانید جهت اطلاع از به روز ترین قیمت ورق گالوانیزه به سایت تیک آهن مراجعه کنید
انواع ورق موجود در بازار
ورق رنگی :
ورق رنگی نوعی ورق گالوانیزه است که پوشش رنگی الکترواستاتیکی روی آن را با جنس زینک اکسید پوشانده که آن را در برابر لک و عوامل محیطی دیگر مقاوم کرده تا با جلا و شکل اولیه خود به دست مشتری و مصرف کننده برسد. در واقع ورق پایه ورق رنگی، گالوانیزه می باشد.
این پوشش ها با بیش از 10 نوع تنوع رنگ تولید و در بازار یافت می شود.
نحوه تولید این محصول به این صورت است که در ابتدا کلاف گالوانیزه آماده تبدیل به ورق شده و سپس ورق گالوانیزه تولید شده را طی فرایندهایی چربی زدایی کرده و سپس ناخالصی های روی سطح آن را جدا می کنند. سپس ورق را از غلتک های برس عبور داده تا سطحشان صاف و یکنواخت شود.
پس از این مرحله سطح ورق با آب شست و شو داده می شود و با هوای گرم، خشک می گردد.ف
در مرحله نهایی پس از آماده شدن ورق وارد مرحله رنگ آمیزی به کمک نوعی رنگ پایه پلیمر به صورت پودر پاشیده و رنگ شده و وارد کوره پخت می شود.
رنگ نهایی به کمک غلتک روی سطوح ورق کشیده می شود. این رنگ ها ممکن است از جنس های پلی وینیل کلرید، اپوکسی، پلی اورتان و یا پلی استر باشد. پس از رنگ شدن ورق توسط غلتک در نهایت وارد کوره پخت رنگ می شود تا برای بهبود فرایند رنگ پذیری، دمای رنگ و فلز یکسان شود.
از کاربرد های ورق رنگی می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- صنایع فلزی
- لوازم خانگی
- اتاقک خودرو
- سقف آلاچیق ها و سوله ها و…
- تجهیزات سرمایشی
ورق های روغنی پس از پخت نهایی در کوره به صورت رول فرم در آورده می شوند و در عرض های 100 و 125 میلی متر در بازار عرضه می شوند.
ورق رنگی شیروانی :
این ورق همان ورق گالوانیزه رنگی یا به اصطلاح ورق رنگی است که به روشی که در ورق رنگی توضیح دادیم با رنگ پوشش داده شده است اما در نحوه شکل دهی متفاوت است. ضخامت این ورق ها به صورت عمده بین 0.5 تا 0.6 میلی متر است که با توجه به ضخامت قیمت آن تعیین می شود.
از مزایای این ورق می توان به مقاومت در برابر خوردگی و زنگ زدن، قیمت پایین، هدایت گرمایی پایین، تنوع در رنگ و طرح نام برد. همچنین عمده کاربرد این ورق در پوشش سقف ها و دیواره های سوله است اما برخی دیگر از موارد استفاده آن ورق پرچین شیروانی، ورق شادولاین، ورق طرح سفال، ورق کرکره سینوسی می باشد.
ورق استیل :
این نوع ورق از خواص فیزیکی و مکانیکی خاصی، همچون ضد زنگ، قابل بازیافت، استحکام و سختی بالا، مقاومت در برابر خوردگی، چکش خواری است. این ویژگی به دلیل آلیاژهای به کار رفته در آن مانند کروم می باشد که باعث تشکیل لایه ای از اکسید کروم بر روی سطح فلز شده و مانع زنگ زدن می شود.
جالب است بدانید این فلز در کشور ما تولید نمی شود و عمده تولید کنندگان آن کشور آفریقای جنوبی، چین و تایوان هستند.
از کاربرد های این ورق می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- صنایع غذایی
- ساخت تانکر
- وسایل آشپزخانه
- بدنه خودرو، هواپیما، کامیون
ورق آلومینیوم :
از پر مصرف ترین ورق های فولادی که نسبت به ورق های دیگر کم وزن تر ، اما مقامت یکسانی دارد، ورق آلومینیوم می باشد که با نورد گرم تولید می شود. خط تولید ورق آلومینیوم به این صورت است که ابتدا شمش آلومینیوم در دمای بالا در کوره گرم تا به حالت خمیری شکل تبدیل شود سپس از میان غلتک ها عبور داده شده و ضخامت آن کاهش پیدا کرده و در نهایت رول می شوند.
ورق های آلومینیوم در دو سری 5000 و6000 تولید می شوند:
- ورق سری 5000 مقاومت بیشتری در خوردگی دارد .
- ورق سری6000 از آلیاژ های سیلسکون و منیزیوم ساخته شده است.
از کاربرد های ورق آلومینیوم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- صنعت داروسازی
- صنایع حمل و نقل(ضخامت بالا)
- صنایخ ساخت لوازم خانگی
- مخازن نگهدارنده سوخت
ورق آلیاژی :
در واقع آلیاژ کردن فلزات به معنای ترکیب کردن چند فلز و تولید یک فلز می باشد. ورق های آلیاژی به دو دسته نورد سرد و نورد گرم تولید شده و به شکل رول فرم یا شیت فرم به بازار عرضه می شوند. از انواع ورق های گران قیمت مهم آلیاژی می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- ورق الیاژ برنج
- ورق آلیاژ پیوتر
- ورق آلیاژ برنز
کاربرد های ورق آلیاژی عبارت اند از
- ساخت مخازن حمل سوخت
- صنعت پتروشیمی
- صنعت هواپیما سازی
- کشتی سازی
ورق ضد سایش :
در ساخت این نوع ورق از نوردکاری استفاده می شود. این ورق نوعی ورق آلیاژی اما با درصد کربن بالا می باشد که سختی و مقاومت ورق را افزایش می دهد. اساس نامگذاری این ورق بر اساس سختی (400،450،500،550،600) آنها می باشد، همچنین لازم به ذکر است دو عنصر کربن و منگنز در ترکیب شیمیایی این ورق باعث ایجاد لایه ای از کاربید آهن شده و سختی فلز را بالا می برد.
کاربرد های ورق ضد سایش :
- استفاده در معادن جهت نوار نقاله، حمل مواد
- استفاده از ورق ولدوکس که نوعی از ورق ضد سایش است در خودرو سازی به دلیل جوش پذیری و استحکام بالا
- ادوات کشاورزی
ورق قلع اندود یا تین پلیت با ظاهری شبیه ورق گالوانیزه به بازار عرضه می شود. تفاوت این ورق با ورق گالوانیزه در پوشش سطح آن می باشد که در ورق گالوانیزه از روی اما در ورق قلع اندود از قلع به عنوان پوشش استفاده می شود.
از مزایای این ورق میتوان به داشتن سطح صاف و یکنواخت، چکش خواری و جوش پذیری بالا، قابلیت رنگ کاری خوب، مقاوم در برابر خوردگی و زنگ زدن اشاره کرد. با توجه به ویژگی های مکانیکی و شیمیایی خود در ساخت قوطی کنسرو، ساخت برد های الکترونیکی، قطعات اتوموبیل، ساخت قابلمه و ماهیتابه کاربرد دارد.
ورق پانچ :
سطح این ورق ها توسط پانچ یا دستگاه CNC حفره پانچ می شود. تفاوت آن با ورق آجدار این است که ورق آجدار در مرحله ساخت اشکال منظم بر روی آن زده می شود اما ورق پانچ، ورق های فلزی معمولی هستند و پس از نورد کاری پانچ می شوند.
ورق پانچ دایره ای و مشبک پر کاربرد ترین ورق های این نوع هستند که در ساخت ماشین آلات صنعتی و نیمه صنعتی، نیمکت پارک، صنایع غذایی استفاده می شوند. عمل پانچ کردن ورق فولادی به کمک دستگاه پانچ دستی یا ماشینی صورت می گیرد که یکی از بهترین دستگاه های پانچ ماشینی دستگاه CNC است.
اسید شویی ورق ها :
پس نورد گرم، جهت خنک سازی بر روی آن آب پاشیده می شود. این عمل باعث تشکیل لایه ای از اکسید آهن بر سطح ورق شده، لذا برای حذف این پوسته های آهن باید از فرایند اسید شویی استفاده شود. این مرحله به این صورت است که ورق را در دستگاه اسید شوی قرار داده و ورق از مخزن اسید عبور می کند که معمولا از کلریدریک اسید استفاده می شود.
در نهایت پوسته های آهن اکسید شده در اسید حل شده و ورق به سمت مرحله رول یا کلاف شدن می رود. از این مرحله بیشتر در تولید ورق روغنی، تولید لوله های نفت و گاز، ساخت ورق های رینگ لاستیک و شاسی خودرو، ورق های مورد استفاده در کشی سازی کاربرد دارد.
عوامل تاثیر گذار بر قیمت ورق :
- تورم
- هزینه حمل و نقل
- نرخ واحد پول در برابر ارز خارجی
- کیفیت محصول نهایی
- ضخامت
- وزن ورق
جهت محاسبه وزن ورق میتوانید از فرمول زیر جهت محاسبه وزن ورق استفاده کنید :
چگالی ورق (7.86) * ضخامت ورق (mm) * عرض ورق (mm) * طول ورق (mm) = وزن ورق
استحکام ورق فولادی به نوع آلیاژ استفاده شده در مواد اولیه فولاد است. از طرفی با افزایش یا کاهش آلیاژ های مصرفی، کارایی آن نیز تغییر می کند. به عنوان مثال ورق ST52 به دلیل استفاده بیشتر کربن در مواد اولیه آن از استحکام بیشتری نسبت به ST33 دارا می باشد که در نتیجه از ST52 در ساختمان سازی بیشتر استفاده می کنند.
در ادامه به تولید کنندگان مطرح ورق می پردازیم :
- کارخانه فولاد مبارکه اصفهان (ورق سیاه – ورق روغنی)
- کارخانه فولاد کاویان (ورق سیاه)
- مجتمع فولاد گیلان (ورق سیاه)
- کارخانه فولاد اکسین اهواز (ورق سیاه)
- کارخانه نورد لوله اهواز (ورق سیاه)
- کارخانه هفت الماس (ورق روغنی و گالوانیزه)
- کارخانه فولاد غرب آسیا (ورق روغنی)
- کارخانه فولاد درخشان (ورق روغنی)
- کارخانه فولاد بهمن (ورق رنگی)
- کارخانه فولاد سمنان (ورق رنگی و گالوانیزه)
- کارخانه صنایع فولاد شهریار (ورق رنگی و گالوانیزه)
- کارخانه شهرکرد (ورق رنگی و گالوانیزه)
علاوه بر تولیدات داخلی در کشور واردات ورق نیز مانند سایر مقاطع فولادی از کشور های قزاقستان، روسیه، چین، کره و اکراین نیز داریم.
ورق های فولادی به دلیل تنوع در محصولات و کارایی مورد توجه بسیاری از صنعتگران رشته های مختلف قرار گرفته اند. در این مقاله سعی کردیم کلیات جامعی درباره انواع ورق های موجود در بازار و نحوه تولید و سازندگان آن در اختیار شما عزیزان و فعالان صنعت فولاد قرار دهیم تا در هنگام خرید، اطلاعات کاملی درباره محصول مورد نظر داشته باشید.
شما می توانید جهت اطلاع از به روز ترین قیمت ورق فولادی به سایت تیک آهن مراجعه یا با کارشناسان فروش تماس حاصل نمایید.
دیدگاهتان را بنویسید